काठमाडौँ ।  आर्थिक वर्ष २०८० र ८१ मा नेपालले कूल १७ खर्ब ४५ अर्ब ३६ करोड ६७ लाख रुपैयाँ बराबरको वैदेशिक व्यापार गर्दा  १४ खर्ब ४० अर्ब ६० करोड ४२ लाख रुपैयाँ घाटा व्यहोरेको छ । 

भन्सार विभागले सार्वजनिक गरेको गत आवको वैदेशिक व्यापारको तथ्याङ्कअनुसार कूल पन्ध्र खर्ब ९२ अर्ब ९८ करोड ५५ लाख रुपैयाँ को वस्तु आयात गर्दा १ खर्ब ५२ अर्ब ३८ करोड १२ लाख रुपैयाँको मात्रै निर्यात गरेको देखिएको हो । 

विभागको तथ्याङ्कअनुसार अघिल्लो आवको तुलनामा आयात, निर्यात र समग्र वैदेशिक व्यापार घटेको छ । अघिल्लो आव २०७९ र ८० मा नेपालले १६ खर्ब ११ अर्ब ७३ करोड १७ लाख रुपैयाँ बराबरको आयात र १ खर्ब ५७ अर्ब १४ करोड ६ लाख रुपैयाँ बराबरको निर्यात गर्दा कूल वैदेशिक व्यापार  १७ खर्ब ६८ अर्ब ८७ करोड २४ लाख पुगेको थियो । 

अघिल्लो आवको वैदेशिक व्यापार घाटा  १४ खर्ब ५४ अर्ब ५९ करोड ९१ लाख रुपैयाँ बराबर थियो । अघिल्लो आवको तुलनामा गत आवमा आयात एक दशमलव १६, निर्यात तीन दशमलव ०३, समग्र वैदेशिक व्यापार एक दशमलव ३३ र वैदेशिक व्यापार घाटा शून्य दशमलव ९६ प्रतिशतले घटेको हो । 

गत आवको आयात–निर्यात अनुपात १० दशमलव ४५ प्रतिशत बराबर छ । गत आवमा सबैभन्दा धेरै भारतसँग व्यापारघाटा देखिएको छ । भारतबाट ९ खर्ब ९६ अर्ब ६८ करोड रुपैयाँको वस्तु आयात हुँदा १ खर्ब ३ अर्ब १७ करोड रुपैयाँ बराबर मात्रै निर्यात भएको छ । जसबाट भारतसँगको मात्र कूल व्यापार घाटा ८ खर्ब ९३ अर्ब ५० करोड रुपैयाँ बराबर छ ।

नेपालको अर्को छिमेकीमुलुक चीनसँग २ खर्ब ९६ अर्ब १८ करोड ६० लाख रुपैयाँ बराबर व्यापार घाटा छ । चीनबाट २ खर्ब ९८ अर्ब ७७ करोड रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात हुँदा २५ अर्ब ८८ करोड बराबरको मात्रै निर्यात भएको हो । नेपालले बढी व्यापार घाटा व्यहोरेका मुलुकमा संयुक्त अरब ईमिरेट्स तेस्रो, युक्रेन चौथो र मलेसिया पाँचौँं स्थानमा छ ।

व्यापार नाफाको अवस्था हेर्दा नेपालले डेनमार्कसँगको व्यापारमा सबैभन्दा बढी नाफा देखिएको छ । गत आवमा नेपालले डेनमार्कबाट  ३५ करोड ४५ लाख रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात गर्दा ८२ करोड २१ लाख रुपैयाँ बराबरको निर्यात गरेको छ । जसबाट  ४६ करोड ७५ लाख रुपैयाा व्यापार नाफा देखिएको हो । 

बढी व्यापार नाफा देखिएका मुलुकमा अफगानिस्तान दोस्रो स्थानमा छ । गत आवमा नेपालले अफगानिस्तानबाट दुई करोड ७६ लाख बराबरको वस्तु आयात गर्दा  ४९ करोड ३६ लाख रुपैयाँ बराबरको निर्यात गरेको छ । जसबाट अफगानिस्तानसँग  ४६ करोड ६० लाख रुपैयाँ बराबरको व्यापार नाफा भएको छ ।

गत आवमा सबैभन्दा धेरै पेट्रोलियम पदार्थको आयात भएको छ । विभागको तथ्याङ्कअनुसार गत आवमा  एक खर्ब ४३ अर्ब ९७ करोड ६९ लाख बराबरको डिजेल,  ६८ अर्ब १० करोड २० लाखको पेट्रोल र  ५५ अर्ब ६१ करोड ८४ लाख रुपैयाँ बराबरको एलपी ग्याँस आयात भएको छ । ३९ अर्ब तीन करोड ४३ लाख रुपैयाँ बराबरको फलामजन्य वस्तु आयात भएको छ । स्मार्टफोन मात्रै २८ अर्ब ६६ करोड ६२ लाख बराबर रुपैयाको आयात भएको छ ।

२३ अर्ब ६५ करोड ३९ लाख बराबरको सुन आयात भएको छ । नेपालले बढी निर्यात गरेका वस्तुमा कार्पेट, अलैँची, फलाम तथा स्टिलजन्य, जुसलगायत वस्तु छन् । गत आवमा नेपालले सबैभन्दा धेरै  १० अर्ब ५७ करोड २४ लाख बराबरको कार्पेट र  सात अर्ब ९३ करोड ८१ लाख बराबर रुपैयाँको अलैँची निर्यात गरेको छ ।